به نقل از «مهر»

شباهت‌ سروده‌های انقلابی با شعر عاشورایی

تاریخ انتشار: ۱۶ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۸۲۵۱۳

محمدحسن شاهنگی نویسنده و پژوهشگر در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، درباره کتاب «سبز، سفید و قرمز» که همزمان با دهه فجر و سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی توسط انتشارات زائر رضوی منتشر شده، درباره پیوند شعر انقلاب اسلامی با شعر عاشورایی گفت: امام حسین (ع) یگانه‌قهرمانی است که با وجود آن که در ظاهر شکست می‌خورد، اما پیروز دوران است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دردانه نبی (ص) درد مشترک بنی علی (ع) را در سینه داشت؛ احیای دین جدش را می‌خواست و بر همین اساس علم قیام علیه جور و ستم را بر افراشت. در منظومه اشعار دینی حول محور عاشورا، حسین بن علی هم امام است و هم قهرمان، هم رهبر است و هم اسطوره، هم مظلوم است و هم سالار؛ شعر عاشورایی شعری است که شعور آدمی را مخاطب قرار می‌دهد، حس عدالت خواهی انسان را به تقلا و جوشش وا می‌دارد و عطش درونی یاری رساندن به مظلوم را رفع می‌کند. این اشعار چشم را بارانی، قلب را منقلب و فکر را توفانی می‌کند؛ خون حسین (ع) خشک نمی‌شود و انقلاب حسین (ع) انقلاب همه اعصار است و در شعر انقلاب اسلامی نیز قابل مشاهده است.

سروده‌های مربوط به سرداران کربلا، به‌خلاف تصور اولیه سروده‌های یاس‌آور و رخوت آمیز نیستند؛ بلکه اشعاری سراسر امیدوارکننده و روشنی بخش‌اند. این سروده‌ها از منتقمی سخن می‌گویند که روزی ظهور می‌کند و از پرده غیبت به درآمده و عدالت گستری می‌کندوی افزود: سروده‌های شعر انقلاب اسلامی همانند عاشورایی سرشار از مضامین دینی، تاریخی، معنوی، حماسی و تراژیک است؛ هم شور انگیزاند و هم سوزناک؛ این ویژگی سبب آن شده که این اشعار به جهت این پتانسیل فوق العاده توجه بسیاری از ادب‌پژوهان و شعرشناسان را متوجه خود سازند.

سراینده کتاب «سبز، سفید و قرمز» در ادامه گفت: سروده‌های مربوط به سرداران کربلا، به‌خلاف تصور اولیه سروده‌های یاس‌آور و رخوت آمیز نیستند؛ بلکه اشعاری سراسر امیدوارکننده و روشنی بخش‌اند. این سروده‌ها از منتقمی سخن می‌گویند که روزی ظهور می‌کند و از پرده غیبت به درآمده و عدالت گستری می‌کند. اشعار عاشورایی اشعاری است که تو امان هم مدح می‌کند و هم نکوهش می‌نماید، در رثای امام سوم شیعیان، فرزندان و ۷۲ تن از یاران با وفای ایشان زبان ستایش در پیش می‌گیرد و از سوی دیگر از ظالمان و جنایتکاران دشت نینوا گلایه‌ها می‌کند. به عبارت دیگر هم سلام دارد و هم لعن، هم مروت دوست را می‌ستاید و هم بد اهلی دشمن را به طور محسوس بر کام خواننده می‌چشاند.

شاهنگی گفت: مرثیه‌های عاشورایی رشادت علی اکبری (ع)، شهامت قاسمی (ع)، وفاداری اباالفضلی (ع)، استقامت زینبی (س)، آزادگی حری، و شجاعت حسینی (ع) را در دل خود دارد و از این جهت مجموعه‌ای بی نظیر از اظهار ارادت و دلدادگی نسبت به خاندان امام غریب است. این رگه‌ها در در شعر انقلاب اسلامی نیز به چشم می‌خورد.

این نویسنده و فیلمساز همچنین گفت: آنچه اشعار عاشورایی برای هر مسلمان یا هر انسان آزاده‌ای پیش می‌آورد، آن است که دهان را از شدت جانبازی مظلوم و درندگی ظالم، محض حیرت باز نگه می‌دارد و سر را از خجالت به خاطر عمق فجایع پایین می‌اندازد؛ بی‌اغراق باید گفت اشعار عاشورایی اشعاری سراسر تأثیرگذار و تأثر بر انگیزاند.

وی در پایان گفت: بعد از انقلاب اسلامی در ایران، کمتر شاعر متعهد مسلمانی را می‌توان یافت که سروده‌هایش از جغرافیای کربلا عبور نکرده باشد؛ عظمت این ابر واقعه به گونه‌ای است که روحیات لطیف شاعرانه را در راستای همدردی به تکاپو بر انگیخته است. به نوعی می‌توان وجود حجم قابل توجه اشعار عاشورایی را نوعی ادای تکلیف ادیبانه شاعران نسبت به سالار شهیدان به منظور احیا و بزرگداشت کربلا عنوان کرد.

کد خبر 6014208 فاطمه میرزا جعفری

منبع: مهر

کلیدواژه: انقلاب اسلامی ایران عاشورا شعر شعر آئینی دهه فجر کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب چهل و یکمین جایزه کتاب سال انقلاب اسلامی ایران نهاد کتابخانه های عمومی کشور هجدهمین جشنواره شعر فجر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دهه فجر دفاع مقدس اسرائیل فلسطین رژیم صهیونیستی انتشارات سوره مهر مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس شعر انقلاب اسلامی اشعار عاشورایی سروده ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۸۲۵۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مخمس نغمه مستشار نظامی در استقبال سروده رهبر انقلاب

نغمه مستشار نظامی مخمسی را در استقبال از سروده رهبر انقلاب که در آستانه عملیات وعده صادق بیتی از آن را خواندند، سروده است. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، سروده‌ای را منتشر کرد که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در آستانه عملیات وعده صادق خواندند. مهدی فضائلی، عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، در صفحه ایکس خود نوشت:

غزل زیر، سروده چند سال پیش رهبر انقلاب اسلامی است، معظم‌له این بیت از سروده را در آستانه عملیات وعده صادق در یکی از جلسات مرتبط خوانده‌اند:

تو را‌ است معجزه در کف ز ساحران مهراس
عصا بیفکن و از بیم اژدها مگریز

در روزهای گذشته جمعی از هنرمندان به استقبال از این غزل رهبر معظم انقلاب رفتند.

نگاهی بی‌پروا به شعرهای شفیعی کدکنی

نغمه مستشار نظامی؛ شاعر خوب کشورمان نیز مخمسی را در استقبال سروه رهبر انقلاب سروده است که به شرح ذیل است:

در امتحان محبت، از ابتلا مگریز
غریبگی مکن ای دل از آشنا مگریز
درین طریقت از آیین اولیا مگریز
"دلا! ز معرکه‌ی محنت و بلا مگریز!

چو گردباد، به هم پیچ و چون صبا مگریز!"

مترس از شب طوفان و از خزان مهراس
علی‌ست یار تو از بدر و نهروان مهراس
ز آستین ید بیضا نما عیان، مهراس
"تو راست معجزه در کف، ز ساحران مهراس!

عصا بیفکن و از بیم اژدها مگریز!"

عصا فکندی و در دل نمانده صبر و قرار-
که جلوه گر شود اعجاز حیدر کرار
عنایتی کن و غم از دل جهان بردار
"تو موج غیرت و عزمی! ز بحر، بیم مدار!

حذر ز غرّش طوفان مکن! ز جا مگریز!"

شکوه طائر عرشی تو بال‌بسته مشو
مسافر سفر قاف باش و خسته مشو
ز ریسمان ولایت دمی گسسته مشو
"ز سست‌عهدی ایام، دل‌شکسته مشو!

نشانه باش چو پرچم! ز بادها مگریز!"

نشانه باش چو پرچم، در اهتزاز شکوه
سترگ و قله نشین همچو بیرقی بشکوه
 مباد ثانیه ای بر دلت رسد اندوه
"چو صخره باش و مکن تکیه جز به دامن کوه!

به حق سپار دل خویش و از دعا مگریز!"

شب است و "وعده ی صادق" عجب شب قدری
که وعده داده شد از جانب گرانقدری
تو در میان خبرهای خوب، در صدری
"تو از تبار دلیران خیبر و بدری

چو ذوالفقار و چو حیدر بزن صلا! مگریز!"

به نام نامی یزدان صلا بزن چو امیر
به نام آل نبی عشق می شود تکثیر
ولایت علوی گشته است عالمگیر
"به نوشخند منافق، ز ره، کناره مگیر!

به زهرخند معاند، به انزوا مگریز"

مصاف آتش و عشق است، هم‌نوردی کن
"عماد" و "آرش" و "سجیل" شو نبردی کن
به راه خون شهیدان "شهاب‌‌‌"گردی کن*
"چو ره به قبله‌ی امن است، پایمردی کن!

خطا مکن! ز توهّم به ناکجا مگریز!"

دلا تو درّ خوشابی، درین صدف بنشین
امید، کشتی نوح است، لاتخف، بنشین
چنان کمان به مصاف عدو به کف بنشین
"چو تیر، راه هدف گیر و بر هدف بنشین!

ز کج‌روی به حذر باش و از خدا مگریز!"

دلا تو آینه‌ای جلوه‌گاه رحمان باش
به بزم زنده‌دلان، روح باش و ریحان باش
 چراغدار ره کاروان ایمان باش
"امین خلق و امانت‌گزار یزدان باش!

به صدق کوش و خطر کن! ز مدعا مگریز!"


*اسامی موشک های ایرانی

ابیات پایانی هر بند برگرفته از غزل رهبر عظیم الشّان انقلاب حضرت آیت الله سید علی خامنه‌ای "مدظله العالی" است.

انتهای پیام/